De kwaliteit van twijfelen
"Twijfelen" betekent oorspronkelijk "niet kunnen kiezen uit twij = twee". Bij twijfel weet je nog niet of je een situatie goed in schat. Of je hebt nog niet scherp wat nou eigenlijk het probleem is, of wat de oplossing is. Het kan ook zijn dat je al wel een oplossing bedacht heb, maar niet echt weet of die zal helpen, of hoe je die moet realiseren, of wat de gevolgen zijn. De twijfel kan ook gaan over de vraag of de timing wel goed is, of jij wel de juiste persoon bent om de verantwoordelijkheid te nemen, of je het wel kan of durft.
Twijfel is het signaal dat je nog onvoldoende informatie hebt om te kiezen.
Bij rationele problemen, zoals de keuze van een nieuwe auto, ga je dan de aanvullende informatie verzamelen, de voors en tegens op een rij zetten, en kiezen. Er is een heuse wetenschap ontwikkeld rond "probleem oplossen". Het voelt stevig en krachtig als je op deze manier lekker door kan pakken. Dit kan je zien als mannelijke energie die doelgericht en naar buiten gericht is.
Zoals bij de aanschaf van een nieuwe auto, kennen alle keuzen niet alleen een rationele kant maar ook een emotionele kant, de kant van de gevoelswaarden. Met name als de twijfel gaat over zaken die je persoonlijk raken of die ingrijpend zijn voor je leven. Ook dan is het zaak dat je niet over één nacht ijs gaat en eerst de tijd neemt om voldoende helderheid te krijgen, vóór je kiest.
Hoe krijg je bij emotionele aspecten helderheid?
Bijvoorbeeld als je twijfelt aan je relatie. Of als je twijfelt aan jezelf, of aan de ander. Of als je wel de verleiding voelt om iets te kiezen maar niet weet of jij en je omstanders de gevolgen ervan wel kunnen en willen dragen. Of als je helemaal niet meer weet wat je moet. Om uit te zoeken wat dingen voor je betekenen (emoties en gevoelswaarden) kan je niet planmatig door pakken. Je kan dan alleen maar bij jezelf te rade te gaan. Als je bij emotionele twijfel bevestiging zoekt bij een ander, dan loop je het risico dat je de mening van de ander serieuzer neemt dan je eigen gevoelens.
Belangrijk is dat je juist jezelf serieus blijft nemen.
Kijken naar wat je denkt, en naar wat je emoties je vertellen, en wat je lichamelijke reacties je te zeggen hebben. Je kan ook te rade gaan bij je intuïtie en je onderbuikgevoel en je hart.
Als je gewend bent om problemen met je denken aan te pakken en je daar meestal succesvol in bent, en je minder ervaring hebt met het begrijpen van je emoties, dan loop je het risico dat je onvoldoende informatie verzamelt om een wijze keuze te maken.
Het blijft dan niet als “klaar” voor een keuze voelen.
Omgekeerd geldt hetzelfde. Als je emoties je verleiden tot de ene keuze, en je verstand de voorkeur heeft voor de andere, dan is de vraag welke van de twee je volgt. Je kan hierdoor een in impasse komen en je enigszins verlamd voelen. En als je helder hebt wat je denken, je gevoel, je lichaam, je intuïtie en je hart je te vertellen hebben, wie neemt er dan de beslissing? Wie is doorslaggevend? Wil je dan verstandig zijn? Zijn je emoties de baas? Of wil je trouw zijn aan het hart? Bij al deze incomplete informatie kan je helemaal de “weg” kwijtraken.
Als emotionele aspecten meespelen, is ook altijd de vraag of je het wel goed ziet, omdat vroegere ervaringen, veronderstellingen, interpretaties en angst je bril kunnen kleuren.
Dan kan het zijn dat wat je ziet meer zegt over hoe je kijkt, dan over de situatie. Twijfel voelt dan als kwetsbaar en ongemakkelijk en onzeker. Juist dan is twijfelen een belangrijke uitnodiging om de tijd te nemen om te komen tot een voldragen beslissing. Twijfel vraagt om zwangerschapstijd. Je weet nog niet welke keuze geboren gaat worden. Een voldragen keuze is levensvatbaar. Ook al is deze zwangerschap een uitgesproken vrouwelijk proces, ook mannen kunnen dus zwanger zijn van een keuze. En bij deze zwangerschap is het helpend als je iemand hebt die je helpt naar binnen te kijken om je eigen helderheid te vinden. Goed bedoelde adviezen van omstanders kunnen dan je aandacht weer naar buiten trekken, waardoor juist meer verwarring kan ontstaan.
Conclusie: Twijfel is een prachtige kwaliteit om een volgende stap in je leven te maken. Soms is het een proces wat om professionele begeleiding vraagt, zodat je geholpen wordt om waarde aan je eigen waarnemingen te geven. Net zolang totdat je ‘voelt’ dat je een weloverwogen keuze kan maken.
